Okres realizacji: 2022-11-01 - 2025-04-30
Typ: Międzynarodowy
Pracownia: Pracownia Badań Strategicznych
Proces przejścia na niskoemisyjne systemy energetyczne i gospodarki o zerowej emisji netto jest kompleksowy
i rygorystyczny, a jednocześnie wymagający znacznego wsparcia publicznego, nowych modeli biznesowych i nowych praktyk zarządzania. Regiony węglowe to te, w których transformacja energetyczna jest silnie powiązana z ryzykiem i potencjalnie negatywnymi skutkami ekonomicznymi dla gmin, regionów, przedsiębiorstw i indywidualnych pracowników.
SITRANS ma na celu promowanie „Procesu Sprawiedliwej Transformacji” (opartego na zasadzie „niepozostawiania nikogo w tyle”) poprzez ocenę ekonomicznych i społecznych skutków transformacji energetycznej na poziomie regionalnym i wewnątrzregionalnym oraz opracowanie efektywnego modelu zarządzania sprawiedliwą transformacją, która wykorzystuje podejście oparte na zarządzaniu terytorialnym.
W szczególności projekt będzie promował podejście oparte na zarządzaniu terytorialnym i dostosowane do potrzeb polityki transformacyjne dla obszarów, które intensywnie doświadczają procesu wycofywania węgla. Szacuje się, że dzięki rozważnym praktykom demokratycznym wzmocni się zaangażowanie obywateli oraz nastąpi legitymizacja polityk przez społeczeństwa lokalne, które ponoszą konsekwencje powodzenia lub niepowodzenia wdrażanych strategii.
SITRANS ma na celu właściwe wykorzystanie zasobów Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji oraz innych źródeł finansowania publicznego i prywatnego poprzez skuteczny model zarządzania, któremu powinien towarzyszyć skuteczny mechanizm monitorowania, analizy, oceny i formułowania propozycji politycznych opartych na dowodach. Ważnym etapem projektu jest stworzenie podstaw do powstania niezależnego Obserwatorium Sprawiedliwej Transformacji Energetycznej (JETO). JETO będzie obsługiwać i monitorować modele oceny w oparciu o uprzednio zdefiniowane wskaźniki i kryteria, które zostaną wspólnie określone w ramach konsultacji społecznych.
Aby przetestować i zweryfikować modele i koncepcje wypracowane w ramach projektu, 4 europejskie obszary o gospodarkach intensywnie korzystających z węgla (Macedonia Zachodnia, Śląsk, Stara Zagora i Sardynia) posłużą jako przykłady do przetestowania działań w zakresie budowania potencjału, wyzwań społeczno-ekonomicznych i konkretnych kwestii sprawiedliwej transformacji.
Konsorcjum skupia siedmiu partnerów:
• University of Western Macedonia (Grecja), koordynator
• Fondazione ICONS (Włochy)
• Flexiwatt Idiotiki Kefalaiouchiki Etaireia (Grecja)
• Agentsiya Regionalno Ikonomichesko Razvitie (Bułgaria)
• Etaireia Meleton Ypiresion Kai Logismikou Geochorikis Pliroforias I.K.E. (Grecja)
• Agenzia regionale per l’attuazione dei programmi regionali in campo agricolo e per lo sviluppo rurale – LAORE (Włochy)
• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN (Polska)
SITRANS to projekt finansowany przez UE.