Na temat:

"Koszty i ceny pierwotnych nośników energii a koszty i ceny energii finalnej z nich wytworzonej"

Wnioski z XI Konferencji

Wykaz referatów przedstawionych na Konferencji:

1. Kamrat W., Augusiak A. Opłacalność wytwarzania energii w nowoczesnych układach skojarzonych (Energy cogeneration effectiveness of modern technologies)
   
   

2. Majchrzak H., Szweda J. Koszty wytwarzania energii elektrycznej na bazie węgla i gazu ziemnego (The cost of producing electricity based on coal and natural gas)
   
   

3. Brociek S., Stankiewicz S. Koszty wytwarzania energii elektrycznej w elektrowniach konwencjonalnych i jądrowych (Generation costs in conventional and nuclear power stations)
   
   

4. Chwaszczewski S. Koszty wytwarzania energii elektrycznej w elektrowni jądrowej (Costs of electricity production in nuclear power plants)
   
   

5. Małko J. Ekonomiczne aspekty wykorzystania technologii energetycznych opartych na zasobach odnawialnych (On economical aspects of renewable energy technolgies)
   
   

6. Suchan S., Sobociński J. Techniczno-organizacyjne czynniki w modelu i strukturze kopalni wpływające na koszty własne produkcji (Technical and organizational factors in the mine model and mine structure which have the influence on prime costs of production)
   
   

7. Radovic U. Konkurencyjność energii ze źródeł odnawialnych - stan obecny oraz perspektywy (The competitiveness of energy from renewable sources - present state and prospects)
   
   

8. Żmijewski H. Możliwości i ograniczenia w wykorzystaniu miałów węglowych w średnich źródłach ciepła (Clean coalpotentials and barriers of coal-fines utilisationin the local heat companies)
   
   

9. Dreżewski J. Koszty wytwarzania energii cieplnej na przykładzie elektrociepłowni Kraków S.A. (Costs of thermal energy generation case study the krakow combined heat and power plant)
   
   

10. Markowski E. Koszty wytwarzania a ceny energii cieplnej (Thermal energy production cost and price)
    
    

11. Karcz A., Kluz A. Struktura kosztów produkcji koksu oraz cen węgli koksowych i produktów koksowania (Cost structure of coke production and relationship between prices of coking oals and products of coking.)
    
    

12. Kumanowski M., Nowakowska-Siwińska E. Ceny węgla i olejów opałowych w Polsce i wybranych krajach europejskich (Coal and fuel oil prices in Poland and selected european countries)
    
    

13. Grycz G., Kumanowski M. Ceny gazu w Polsce i w wybranych krajach Europejskich (Gas prices in Poland and selected european countries)
    
    

14. Kumanowski M., Grycz G. Ceny energii elektrycznej w Polsce i w wybranych krajach europejskich (Electricity prices in Poland and selected european countries)
    
    

15. Findziński A. Ceny i koszty pozyskania oraz dostawy gazu do odbiorców finalnych (Prices and costs of gas supplies for customers)
    
    

16. Hycnar J., Pinko L., Dziwok M. Wpływ kosztów ochrony środowiska na ceny energii elektrycznej (The influence of costs of environmental protection on the electricity prices)
    
    

17. Lorenz U. Koncepcja struktury cen węgla kamiennego dla elektrowni z uwzględnieniem wpływu kosztów ochrony środowiska na koszty wytwarzania energii elektrycznej (New idea of hard coal price structure for power plants with regard to impact of environment protection costs on electricity production costs)
    
    

18. Grudziński Z. Założenia systemu cen węgla brunatnego z punktu widzenia producentów i użytkowników (The assumptions of coal pricing system from the point of view producers and users)
    
    

19. Gawlik L. Porównanie jednostkowych kosztów sprzedaży węgla kamiennego z uzyskiwanymi cenami w latach 1991-1997 (A comparison of unit costs of coal production with coal prices in the years 1991 - 1997)
    
    

20. Blaschke W. Lorenz U. Koncepcja parytetu importowego węgla energetycznego. (A concept of evaluation of the import parity price of steam coal)
    
    

21. Ozga-Blaschke U. Koncepcja parytetu importowego węgla koksowego. (A concept of evaluation of import parity prices for coking coal)
    
    

22. Soliński I. Koszty wytwarzania energii elektrycznej i energii cieplnej z odnawialnych źródeł energii (Production cost of electric and heat energy coming from renevable energy sources)
    
    

23. Drożdż M. Zastosowanie rachunku kosztów i rachunku efektywności ekonomicznej do programowania rozwoju sektora energetycznego (The application of cost analysis and economical efficiency account in energy sector programming)
    
    

1. Kamrat W., Augusiak A.: Opłacalność wytwarzania energii w nowoczesnych Układach skojarzonych

   W pracy przedstawiono ogólne zagadnienia wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w układach skojarzonych wykorzystujących nowoczesne technologie energetyczne. Opisano systemy gospodarki skojarzonej możliwie do zastosowania i przyjazne dla środowiska naturalnego.
   
   ENERGY COGENERATION EFFECTIVENESS OF MODERN TECHNOLOGIES
   The paper presents general evaluation of economic effectiveness in modern cogeneration technologies. Available technologically and environment - friendly systems are presented.
   
   

2. Majchrzak H., Szweda J.: Koszty wytwarzania energii elektrycznej na bazie węgla i gazu ziemnego

   W referacie przedstawiono współczesne, światowe kierunki rozwoju technologii wytwarzania energii elektrycznej na bazie węgla i gazu ziemnego, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień sprawności i efektywności ekonomicznej przetwarzania energii.
   Sformułowano wnioski wypływające z porównania aktualnych tendencji rozwoju źródeł wytwarzania energii elektrycznej na świecie z kierunkami rozwoju źródeł krajowych, przedstawionymi w Zintegrowanym Programie Rozwoju ( ZPR - 2 ) opracowanym przez PSE S.A. w 1996 roku.
   Analizując kształtowanie się cen węgla kamiennego i gazu ziemnego na przestrzeni minionych kilkudziesięciu lat, przedstawiono prognozę cen tych nośników energii pierwotnej na najbliższe lata. Zaprezentowano kształtowanie się kosztów wytwarzania energii elektrycznej na bazie węgla kamiennego i gazu dla wybranych wariantów technologii i lokalizacji nowych jednostek wytwórczych.
   
   THE COST OF PRODUCING ELECTRICITY BASED ON COAL AND NATURAL GAS
   The paper presents contemporary worldwide development directions for technologies of producing electricity based on coal and natural gas, with particular attention being focused on effectiveness and reliability of converting the energy.
   Conclusions were formed based on comparison of current trends indevelopment of sources of electricity generation worldwide with the directions of domestic sources presented by the Integrated Development Scheme ( ZPR-2 ) prepared by PSE SA in 1996.
   Studying the prices of coal and natural gas over the last decades, the paper presents a forecast of those media prices for the years to come. It also presents the costs of generating the electricity based on coal and natural gas for selected variations of technology and location of the new generation units.
   
   

3. Brociek S., Stankiewicz S.: Koszty wytwarzania energii elektrycznej w elektrowniach konwencjonalnych i jądrowych

   W referacie zaprezentowano wyniki obliczeń kosztów wytwarzania energii elektrycznej w elektrowniach podstawowych, traktowanych jako elementy izolowane systemu elektroenergetycznego. Jako elektrownie podstawowe przyjęto elektrownie cieplne konwencjonalne na węgiel kamienny i brunatny, układy parowo-gazowe na gaz naturalny oraz elektrownie jądrowe. Obliczenia wykonano dla dwóch stóp dyskonta a mianowicie: 5 % i 10 %, przy czym rokiem odniesienia jest rok 2000.
   Do obliczeń kosztów wytwarzania energii elektrycznej w elektrowniach konwencjonalnych i jądrowych zastosowano metodę opartą o "zdyskontowany przepływ kapitału (discounted cash flow)". Obliczenia wykonano w pieniądzu stałym. W oparciu o tę metodykę oraz przyjęte parametry ekonomiczne obliczono koszty wytwarzania energii elektrycznej z podziałem na koszty inwestycyjne, koszty stałe utrzymania i remontów oraz koszty zmienne (koszty paliwa). Omówiono wpływ różnych parametrów wchodzących do funkcji celu na koszty wytwarzania energii elektrycznej w branych pod uwagę elektrowniach.
   W końcowej części referatu omówiono niepewności związane z programowaniem rozwoju wytwarzania energii elektrycznej w krajowym systemie elektroenergetycznym oraz ich wpływ na wybór przyszłej struktury mocy wytwórczych.
   
   GENERATION COSTS IN CONVENTIONAL AND NUCLEAR POWER STATIONS
   The paper presents the calculation results of electricity generation costs for base load and peak load power stations, regarded as isolated elements of power system. The coal fired conventional power stations, the combined cycle gas power stations and the nuclear power stations are regarded as base load generation. Two discount rates have been used: 5 % and 10 %. The base year for computation is 2000.
   As computation method the discounted cash flow has been applied. The calculation is performed in contra money. The cost have been obtained assuming given economic parameters. The results are presented as fix (investment + O&M), variable (fuel) and total costs. The influence of various parameters on generation costs is analyzed.
   The uncertainties related to the long term programmers of power system development are referred and their influence on the future fuel mix in the power system is discussed too.
   
   

4. Chwaszczewski S. Koszty wytwarzania energii elektrycznej w elektrowni jądrowej

   W pracy przedstawiono prognozę rozwoju energetyki jądrowej oraz przeprowadzono analizę kosztów wytwarzania energii elektrycznej w nowo budowanych elektrowniach jądrowych. Analiza ta została przeprowadzona na podstawie dostępnych danych z krajów OECD. Pokazano, że koszt wytwarzania energii elektrycznej w tych blokach energetycznych jest oceniany na 0,03 ö 0,05 US$/kWh. Koszty te obejmują pełne nakłady na ochronę środowiska takie jak koszty likwidacji elektrowni oraz koszty ostatecznego zagospodarowania odpadów radioaktywnych i wypalonego paliwa. Pokazano, że koszty wytwarzania energii elektrycznej w działających elektrowniach jądrowych są niższe i wynoszą ok. 0,02 US$/kWh. W pracy przedstawiono sytuację na rynku paliw jądrowych. Obecnie koszt kg uranu naturalnego wynosi ok. 40 US$. Przedstawiono wpływ cen uranu na koszt wytwarzania energii elektrycznej w elektrowniach jądrowych.
   
   COSTS OF ELECTRICITY PRODUCTION IN NUCLEAR POWER PLANTS
   The paper presents forecast of nuclear power development and the analysis of costs of electricity production in new built nuclear plants. The analysis was done on the basis of available data from OECD countries. It is shown that the costs of electricity production in nuclear blocks is estimated to USD/KW_h 0.03-0.05. Those costs include full costs of environment protection and also costs of nuclear plant closing and the final costs of utilization of radioactive wastes and worked out fuel. It is shown that the production costs in currently existing nuclear plants are lower and equal to about USD/KW_h 0,02. The situation at the nuclear fuels market is also described in the paper. The cost of 1 kg of natural uranium is about USD 40. The influence of uranium prices on the electricity production cost is shown.
   
   

5. Małko J.: Ekonomiczne aspekty wykorzystania technologii energetycznych opartych na zasobach odnawialnych

   Na tle rozważań o przekształceniach całego sektora elektroenergetyki i nowych regulacjach legislacyjnych przedstawiono oczekiwaną rolę technologii energetycznych wykorzystujących zasoby odnawialne. W oparciu o wskazania Międzynarodowej Agencji Energetycznej OECD przedstawiono ujednolicone podejście do oceny ekonomicznej efektywności szerokiego spektrum zróżnicowanych technologii. Skupiono się na technologiach, wykazujących już lub w bliskiej przyszłości zdolność do konkurowania na zliberalizowanym rynku energii. Wskazano na konieczność objęcia technologii odnawialnych polityką energetyczną państwa i stworzenie systemu preferencji i zachęt zwłaszcza w początkowej fazie implementacyjnej.
   
   ON ECONOMICAL ASPECTS OF RENEWABLE ENERGY TECHNOLGIES
   On the background of power energy sector transformation paper presents expected role of renewable energy technologies. Main issues are to specify the factors that determine the cost of energy from renewable energy sources and to propose - based on International Energy Agency of OECD quidelines - common approach for calculating these costs. The paper focused on renewable energy technolgies and applications that are now commercial or are expected to become commercial in the near future. Technologies include active and passive solar thermal systems, biomass and geothermal energy, photovoltaic electricity generation, smal-scale hydro-power and wind power. During the last years significant progress has been made in the demonstration of the technical feasibility of renewable energy systems, in improving their performance and their reliability, and reducing their cost. Progress has been more limited on the economic side. A major reason of this is the fact that only limited attention has been devoted to developing economic methodologies appropriate to renewable energy technologies. Thus, unlike conventional energy sources where economist had been operating for decades, it was unclear what cost factors must be included in determining project economies and what techniques should be applied. Paper cited some of interesting case studies in renewables economics area, esp. UK Non Fossil Fuel Obligation (NFFO) Orders.
   
   

6. Suchan S., Sobociński J.: Techniczno-organizacyjne czynniki w modelu i strukturze kopalni wpływające na koszty własne produkcji

   Doświadczenia praktyki projektowo-górniczej wskazują na to, że w dłuższych okresach czasu (np. Kilkuletnich lub dłuższych), modele i struktury kopalń oraz ich ważniejsze parametry mogą podlegać istotnym zmianom. Zmiany te rzutują bezpośrednio na jednostkowe koszty własne rozwoju produkcji. W artykule wskazano na trzy najważniejsze grupy czynników wpływających na koszty własne produkcji w kopalni oraz w ich obrębie wyróżniono ważniejsze czynniki szczegółowe. Głównym celem przekształceń modelu i struktury kopalń w okresach ich rozwoju jest utrzymanie ciągłej rentowności kopalni oraz maksymalizacja uzyskiwanych efektów ekonomicznych w postaci zysku. Przedstawiono także zasadnicze kierunki dalszego rozwoju kopalń węgla kamiennego oraz prowadzenia działalności inwestycyjnej w praktyce projektowo-górniczej.
   
   TECHNICAL AND ORGANIZATIONAL FACTORS IN THE MINE MODEL AND MINE STRUCTURE WHICH HAVE THE INFLUENCE ON PRIME COSTS OF PRODUCTION
   Experiences from design and mining practice indicate that for long periods of time (several years or more) mine models and structures and their main parameters may be under the influence of substantial changes. These changes have direct and indirect influence on unit prime cost of production. Three main factors which have the influence on prime costs of mine production together with the most important detailed elements were presented in the paper. The main target of mine model and mine structures changes during their development is preservation of continuous mine profability and maximalization of economic effects in the form of profit. The main directions of coal mines development as well as investment activity within mining and design practice were presented too.
   
   

7. Radovic U. : Konkurencyjność energii ze źródeł odnawialnych - stan obecny oraz perspektywy

   Technologie wykorzystywania E-O są stosunkowo dobrze rozwinięte i dostępne, lecz stopień ich zastosowania jest i będzie zależny przede wszystkim od kosztów E-O w stosunku do kosztów energii ze źródeł konwencjonalnych. Podawane często w literaturze wartości kosztów E-O, jak również dotychczasowe oraz przewidywane trendy spadkowe tychże kosztów, stwarzają nieraz wrażenie, ze w nie tak odległej przyszłości E-O mogłaby z powodzeniem konkurować z energią konwencjonalną, i to na warunkach czysto rynkowych. W niniejszym opracowaniu omówiono obecne koszty oraz możliwości ich obniżenia w przyszłości dla kilku z najbardziej obiecujących źródeł energii odnawialnej. Ogólnie wnioski z przeprowadzonej analizy dają jednak inny, nieco mniej optymistyczny obraz konkurencyjności E-O. Reasumując, niesubsydiowane zastosowanie na szerszą skalę technologii wykorzystania energii odnawialnej, nawet przy uwzględnieniu kosztów zewnętrznych, w najbliższej przyszłości jest mało prawdopodobne.
   
   THE COMPETITIVENESS OF ENERGY FROM RENEWABLE SOURCES - PRESENT STATE AND PROSPECTS
   Energy from renewable sources (ERS) is one of the main options for reducing present reliance on fossil fuel as well f-or meeting the continued growth of world energy demand, without or insignificantly adding to the environmental pollution problem. Technologies to harness ERS are relatively well developed and available, however the extent to which they have been and will be deployed depends above all on the costs of ERS relative to the cost of energy from conventional sources. Often stated in the literature figures for both the costs of ERS as well as their past and predicted downward trends could give an impression that in the near future ERS might be able to compete with energy from conventional sources, solely on the financial terms. In this paper present costs of energy as well as possibilities for their lowering have been discussed for some of the most promising renewable sources. General conclusions drawn from the analysis give however different, somewhat less optimistic, picture of the competitiveness of ERS. In short, unsubsidized, widespread adoption of renewable energy technologies, even after including externalities, in the near future is unlikely.
   
   

8. Żmijewski H. Możliwości i ograniczenia w wykorzystaniu miałów węglowych w średnich źródłach ciepła

   Celem Raportu jest przedstawienie potencjalnych możliwości krajowego górnictwa węgla kamiennego w zakresie dostaw węgli, których spalanie w średnich źródłach ciepła pozwoli na dotrzymanie obecnych i mających obowiązywać od 1998 roku norm emisji SO2 i pyłu. Raport ten powinien stanowić bazę danych do sporządzenia bilansów zapotrzebowania na węgiel kamienny-energetyczny w różnych sortymentach.
   Opracowanie składa się z trzech części:

   1. analizy podaży węgli spełniających normy emisji SO2 i pyłów,
   2. wstępnego oszacowania zapotrzebowania na poszczególne rodzaje paliwa przez ciepłownie komunalne,
   3. wstępnej oceny możliwości spełnienia zapotrzebowania ciepłownictwa komunalnego w 2000 roku.

   W I części Raportu dokonano wszechstronnej analizy prognozowanej w 1998 roku podaży i jakości węgla przede wszystkim z punktu widzenia możliwości dotrzymania norm emisji SO2 i pyłów podczas spalania węgla kamiennego w średnich źródłach ciepła, w których zużywa się w większości sortymenty miałowe, a rzadziej sortymenty grube i średnie.
   W II części Raportu dokonano wstępnego oszacowania zapotrzebowania na poszczególne rodzaje paliwa dla ciepłowni komunalnych w latach 1999-2000 przy założeniu, że nastąpi:

   • likwidacja wielu kotłowni lokalnych,
   • modernizacja ciepłowni komunalnych i wzrost ich sprawności eksploatacyjnych,
   • stopniowa zamiana paliwa ze stałego (węgiel kamienny) na gazowe lub olejowe,
   • miał węglowy stosowany w ciepłowniach komunalnych będzie zawierał mniejszy procent siarki.

   W III części niniejszego opracowania skonfrontowano oszacowane potrzeby z możliwością ich zaspokojenia wynikającą z prognoz krajowego górnictwa węgla kamiennego i stwierdzono, że w obliczu silnej konkurencji ze strony energetyki zawodowej, ciepłownictwo komunalne, mające słabszą pozycję rynkową, może mieć ograniczony dostęp do niskozasiarczonego węgla w odpowiednich sortymentach.
   Zapotrzebowanie na taki węgiel jest dużo większe niż przewidywana jego podaż.
   
   CLEAN COALPOTENTIALS AND BARRIERS OF COAL-FINES UTILISATIONIN THE LOCAL HEAT COMPANIES
   The report aims at showing the Polish coal supply potential for local heat companies in respect to the low SO2 and pollutants emission regulations, which are to be set in motion in 1998. The Report provides a data base for coal demand assessment of different coal fuels.
   The Report consists of three parts:

   1. supply analysis of coal sorts, which comply with the regulations of low dust and pollutants emission.
   2. initial assessment of the local heat companies demand for different coal sorts.
   3. initial analysis of how the local heat companies demand for coal fuel can be met by 2000.

   The 1st part of the Report presents demand and coal qualities analyses in view of low dust and pollutant emission regulations in the local heat companies for 1998. The analyses focus mainly on coal fines as the middle and coarse coal sizes are not in large demand by the local companies.
   The 2nd part of the Report analyses the coal demand for the years 1999 to 2000. The analysis assumes that he following conditions will be fulfilled:

   • closing of many local heat companies,
   • modernisation of heat companies and increase of their economic viability,
   • gradual changing of fuel, from hard coal to gas or oil fuels,
   • coal-fines used in the local heat companies will contain less sulphur.

   In the 3rd part of the elaboration, prognosis of the national coal supply and demand were compared. The study found out that the local companies could be in shortage of low sulphur coals supply loosing inaccessibility to the Electric Energy Utilities. The demand for the low sulphur coals is in greater demand than the suppliers can meet.
   
   

9. Dreżewski J.: Koszty wytwarzania energii cieplnej na przykładzie elektrociepłowni Kraków S.A.

   Tym, co odróżnia elektrociepłownie od innych wytwórców z branży energetycznej, jest jednoczesna działalność na dwóch rynkach:

   • energii cieplnej, który jest podstawowym rynkiem wymuszającym rytmikę i wielkość produkcji i jest ściśle związany z terenem, na którym zlokalizowano daną sieć ciepłowniczą,
   • energii elektrycznej, w którym uczestnictwo wynika przede wszystkim z produkowanej energii elektrycznej w skojarzeniu z produkcją ciepła.

   W referacie tym zostaną przedstawione aspekty specyfiki pracy elektrociepłowni i procesu produkcji w skojarzeniu jako najefektywniejszej formy wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej oraz wpływu wykorzystania zdolności produkcyjnych elektrociepłowni na jednostkowy koszt wytwarzania obu form energii i w ostateczności cen finalnych.
   Omówiona zostanie problematyka dotycząca struktury kosztów wytwarzania oraz alokacji tych kosztów na koszty wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej w układzie skojarzonym oraz jej wpływ na ostateczny poziom kosztów wytwarzania energii cieplnej.
   W referacie przedstawione zostaną również działania Elektrociepłowni Kraków S.A. zmierzające w kierunku obniżania kosztów wytwarzania.
   
   COSTS OF THERMAL ENERGY GENERATION CASE STUDY THE KRAKOW COMBINED HEAT AND POWER PLANT
   What makes combined heat and power plant different from other producers in the energy sector is their simultaneous operation on two markets:

   • the heat market, the basic market which dictates the pattern and scale of production, and is closely connected with the area in which the district heating network is located.
   • the electricity market, in which the CHP plant's participation results mainly from the fact that electricity is produced in cogeneration with heat.

   The paper presents some aspects of the peculiar natura of combined heat and power plant operation and the cogeneration mode of production as the most efficient way of producing heat and electricity. Also shown in the paper is the effect of optimal exploitation of the plant's capacity on the unit costs of heat and electricity generation and finally on the end-user prices. Also discussed are matters related to the structure of generation costs, their allocation to the electricity and heat components of cogeneration and how the cost structure effects the final cost of heat generation.
   The paper also presents the measures undertaken by the plant to reduce the generation costs.
   
   

10. Markowski E.: Koszty wytwarzania a ceny energii cieplnej

    W referacie przedstawiono strukturę kosztów wytwarzania energii cieplnej w EC Wrotków Sp. z o.o. Zamieszczono dane liczbowe związane z cenami energii oraz kalkulację cen na 1997 rok. Zaproponowano sposób rozliczania opłat za energię cieplną z indywidualnymi odbiorcami.
    
    THERMAL ENERGY PRODUCTION COST AND PRICE
    In this paper the structure of thermal energy production coast is presented. Up to date of the thermal energy prices and it proposition for indyvidual utilities are also given.
    
    

11. Karcz A., Kluz A.: Struktura kosztów produkcji koksu oraz cen węgli koksowych i produktów koksowania

    Przedstawiono bazę surowcową oraz możliwości produkcyjne polskiego koksownictwa. Podano charakterystykę warunków technologicznych produkcji koksu oraz uzysk i jakość produktów procesu koksowania. Omówiono strukturę produkcji koksu oraz na tym tle dokonano analizy relacji cen surowca węglowego i głównego produktu - koksu w latach 1990 - 1996.
    
    COST STRUCTURE OF COKE PRODUCTION AND RELATIONSHIP BETWEEN PRICES OF COKING OALS AND PRODUCTS OF COKING.
    Row materials basis and produktion yield of Polish coking industry were presented. Technological conditions of coke production, guality and capacity of coke products were characterised. Cost structure of coke as main product of coke indusrty and price of coal in 1990-1996 were analysed.
    
    

12. Kumanowski M., Nowakowska-Siwińska E.: Ceny węgla i olejów opałowych w Polsce i wybranych krajach europejskich

    W referacie omówiono źródła informacji o cenach węgla i olejów opałowych dla odbiorców końcowych w Polsce i wybranych krajach europejskich, parametry węgla i olejów opałowych na rynkach wewnętrznych krajów europejskich, rodzaje i wielkość podatków na węgiel i oleje opałowe oraz przedstawiono wyniki porównawcze cen węgla i olejów opałowych.
    
    COAL AND FUEL OIL PRICES IN POLAND AND SELECTED EUROPEAN COUNTRIES
    Sources of information on coal and fuel oil prices to final counsumers in Poland and selected European countries. The characteristics of coals and fuel oils at the internal markets of European countries. Types and amounts of coal fuel oil taxation. The results prices comparison for coal and fuel oil.
    
    

13. Grycz G., Kumanowski M.: Ceny gazu w Polsce i w wybranych krajach Europejskich

    W referacie omówiono zasady metodyczne międzynarodowych analiz porównawczych cen gazu dla odbiorców końcowych, podstawowe źródła informacji o cenach gazu, zasady uzyskiwania danych porównywalnych, przeliczanie cen gazu na jedną walutę według kursu siły nabywczej, rodzaje i wielkości podatków na gaz, udział podatków w cenach gazu oraz wyniki analizy porównawczej cen gazu w wybranych krajach europejskich.
    
    GAS PRICES IN POLAND AND SELECTED EUROPEAN COUNTRIES
    Methodological principles of international comparisons of gas prices to final consumers. Basic sources of information on gas prices. Methodos to acquire the comparable data. Gas prices recalculation to the common currency, using Exchange Rates and Purchasing Power Parities. Types and amounts of gas taxation. Share of taxes in gas prices. The results of comparative analysis of gas process in selectes European countries.
    
    

14. Kumanowski M., Grycz G.: Ceny energii elektrycznej w Polsce i w wybranych krajach europejskich

    W referacie omówiono następujące zagadnienia: zasady metodyczne i źródła danych wykorzystywanych w międzynarodowych analizach porównawczych cen energii elektrycznej dla odbiorców końcowych, rodzaje i wielkości podatków na energię elektryczną, wyniki analizy porównawczej cen energii elektrycznej w wybranych krajach europejskich. Porównano ceny energii elektrycznej z cenami innych nośników energii.
    
    ELECTRICITY PRICES IN POLAND AND SELECTED EUROPEAN COUNTRIES
    Methodological principles and data sources for international comparisons of electricity prices to final consumers. Types and amounts of electricity taxation. The results of comparative analysis of electricity prices in selected European countries. Comparison of electricity prices with prices of other energy commodities.
    
    

15. Findziński A. : Ceny i koszty pozyskania oraz dostawy gazu do odbiorców finalnych

    W referacie omówiono rolę gazu jako jednego z nośników energii pierwotnej, pozwalającego wykorzystywać się z dużą sprawnością i dającego możliwości regulacji i automatyzacji procesów produkcyjnych.
    O tym, czy gaz ziemny może konkurować na rynku polskim decydować będzie polityka paliwowo-energetyczna i ukształtowana na jej tle polityka cenowa w zakresie wszystkich nośników energii. W referacie zaprezentowano materiał porównawczy cen gazu w Polsce i w wybranych krajach Unii Europejskiej dla różnych grup odbiorców. Omówiono zasady kształtowania cen w zakupie gazu z importu, jak również pozyskania gazu ze źródeł krajowych. Ze względu na specyfikę gazu jako sieciowego nośnika energii pierwotnej, wskazano na elementy, które różnicują koszty dostaw do różnych grup odbiorców. Omówiono system cen taryfowych obowiązujących dla różnych grup odbiorców, jak również zasady kształtowania cen na lata następne. Na przykładzie użytkowania gazu w gospodarstwach domowych zobrazowano, jak obecnie kształtuje się poziom konkurencyjności tego nośnika wobec energii elektrycznej, węgla i oleju opałowego.
    
    PRICES AND COSTS OF GAS SUPPLIES FOR CUSTOMERS
    The role of gas as one of the primary energy carriers has been talked over in this report. It makes possible to be used with high efficiency giving the ability of regulation and automation of production processes.The fuel and energy policy and the tariff policy referring to all energy carriers based on it will decide if natural gas can compete with other energy carriers in the Polish market.The report includes a comparative material of gas prices in Poland and selected countries of European Union for different groups of customers. Principles of creating import prices as well as those from domestic sources have been discussed.As for the character of gas as a grid carrier of primary energy, the elements diversifying the cost of supply to different customers have been indicated.The system of tariff prices valid for different customers, as well as rules for shopping prices for next years have been presented, too.As an example of using gas in households, it has been shown how the level of competitiveness of this energy carrier has been currently formed in comparison with electric energy, coal and fuel oil.
    
    

16. Hycnar J., Pinko L., Dziwok M.: Wpływ kosztów ochrony środowiska na ceny energii elektrycznej

    W referacie omówiono możliwości zapewnienia paliwa węglowego o niskiej emisji SO2 poprzez zastosowanie odpowiednich technologii jako uszlachetniania, a więc: sporządzanie mieszanek paliwowych, mechaniczne wzbogacanie węgla surowego, głębokie wzbogacanie specjalnie przygotowanego węgla surowego, chemiczne odsiarczanie lub/i demineralizację surowego węgla. Omówione zostały także technologie odsiarczania spalin, jak również technologie obniżenia emisji tlenków azotu do atmosfery.
    
    THE INFLUENCE OF COSTS OF ENVIRONMENTAL PROTECTION ON THE ELECTRICITY PRICES
    The paper shows that there exist a possibility of coal based fuel production that allows for low S02 emission. The low emission coal is achieved by use of an adequate preparation technologies, like: preparing of coal mixtures, preparation of raw coal, deep preparation of especially prepared raw coal, chemical desulphurisation and/or demineralisation of raw coal. Technologies of desulphurisation of flue gases and technologies of nitrogen oxides emission decrease are also described in the paper.
    
    

17. Lorenz U. Koncepcja struktury cen węgla kamiennego dla elektrowni z uwzględnieniem wpływu kosztów ochrony środowiska na koszty wytwarzania energii elektrycznej

    Zaproponowano nową metodę tworzenia struktur cen węgla kamiennego energetycznego. Oparta jest ona na tzw. formule ECO. Formuła ta uwzględnia wpływ jakości węgla na koszty opłat za użytkowanie środowiska podczas produkcji energii elektrycznej w elektrowniach zawodowych. Metoda ta może być podstawą dyskusji pomiędzy górnictwem a elektroenergetyką, dotyczących zasad rozliczeń za węgiel kamienny. Wprowadzenie metody może mieć jednak miejsce po urealnieniu cen węgla energetycznego tak, aby pokrywały one koszty jego pozyskania.
    
    NEW IDEA OF HARD COAL PRICE STRUCTURE FOR POWER PLANTS WITH REGARD TO IMPACT OF ENVIRONMENT PROTECTION COSTS ON ELECTRICITY PRODUCTION COSTS
    A new method of the hard coal price structures creation is proposed. It is based on so called ECO formula taking into cosideration the influence of coal quality on the cost punishments for environment pollution at electricity generation by power plants. The method can be a basis of disputes between the mining and power industries on the principles of settlement of accounts for coal supplies. Introduction of this method can however take place after coal prices are made real so that cover production costs.
    
    

18. Grudziński Z.: Założenia systemu cen węgla brunatnego z punktu widzenia producentów i użytkowników

    W referacie przedstawiono koncepcje zasad cenotwórstwa węgla brunatnego. Przedstawiono propozycje sposobu określania poziomu i struktury cen. Zaproponowano formuły sprzedażne węgla brunatnego.
    
    THE ASSUMPTIONS OF COAL PRICING SYSTEM FROM THE POINT OF VIEW PRODUCERS AND USERS
    The concept of brown coal pricing system is described in the paper. The method of establishing the price level and structure of prices is shown. The formulas for brown coal price system are proposed.
    
    

19. Gawlik L. Porównanie jednostkowych kosztów sprzedaży węgla kamiennego z uzyskiwanymi cenami w latach 1991-1997

    W artykule przedstawiono analizę kształtowania się jednostkowych kosztów sprzedanego węgla oraz jego cen zbytu w latach 1991 - 1997. Wykazano, że w analizowanym okresie koszty górnictwa obniżyły się w warunkach urealnionych wielkości o prawie 25% w okresie analizy. W tym czasie realne ceny węgla również uległy obniżeniu. Postępujący spadek cen stwarza zagrożenie dla możliwości pomyślnej restrukturyzacji przemysłu.
    
    A COMPARISON OF UNIT COSTS OF COAL PRODUCTION WITH COAL PRICES IN THE YEARS 1991 - 1997
    An analysis of unit cost of coal production and coal prices in the years 1991 - 1997 is given in the paper. The anaysis shows that the unit cost in coal mining industry have decreased by 25% in real terms since 1991. In the same time the coal prices have also decreased. Indicated coal prices decrease becomes a threat for the possibilites of succesful restructuring of the industry.
    
    

20. Blaschke W. Lorenz U.: Koncepcja parytetu importowego węgla energetycznego.

    Przedstawiono nową koncepcję określania parytetu importowego węgla energetycznego, opartą na wartości jednostki ciepła w węglu hipotetycznie sprowadzanym do Polski. Parytet importowy wyznacza maksymalną cenę węgla krajowego. Parametry jakościowe węgli oferowanych na rynkach światowych różnią się od węgli spalanych w polskich elektrowniach, a więc bezpośrednie porównanie cen nie jest możliwe (porównywane ceny powinny odnosić się do węgli o porównywalnej jakości). Zaproponowano metodę przeliczania ceny węgli o parametrach rzeczywistych, oferowanych na rynkach światowych na parametry tzw. węgla normatywnego (metoda PAN/GJ). Metoda ta uwzględnia różnice w skutkach, jakie powoduje zmiana parametrów jakościowych węgla podczas jego spalania w elektrowni. Skutki te wyraża się zmianą wysokości opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska. Przykładowe wyniki obliczeń parytetu importowego na rok 1997 przedstawiono w tablicach.
    
    A CONCEPT OF EVALUATION OF THE IMPORT PARITY PRICE OF STEAM COAL
    A new concept of the evaluation of import parity price for steam coal has been described in the paper. The import parity price determines the maximum price for domestic steam coal. Quality parameters of coals offered on the world coal market are different than usually used by Polish power plants and for that reason a direct comparison of the coal prices is not possible (the prices should be expressed at the comparative quality level). The presented method has been based on the value of energy unit in coals hypothetically imported to Poland. The idea, how to take into account the differences in coal quality parameters between imported coal and an average steam coal used in Polish power generation (so-called "normative coal"), regarding the consequences in cost punishments for environment pollution, has been proposed. The results of calculation of the import parity price of steam coal for the year 1997 are presented in the tables.
    
    

21. Ozga-Blaschke U.: Koncepcja parytetu importowego węgla koksowego.

    W referacie przedstawiono nowy sposób wyznaczenia parytetu importowego węgla koksowego. Wyznacznikiem poziomu cen są rzeczywiste ceny węgla sprowadzanego do krajów Unii Europejskiej. Danymi wyjściowymi do obliczeń kosztów sprowadzenia węgla do Polski jest cena węgla standardowego w UE. Koszt ten, franco wagon porty polskie, przelicza się na parametry węgla krajowego przy pomocy aktualnie stosowanej formuły sprzedażnej. Wartość parytetu importowego jest maksymalnym poziomem cen jaki może osiągnąć krajowy węgiel koksowy, by móc konkurować z węglem importowanym.
    
    A CONCEPT OF EVALUATION OF IMPORT PARITY PRICES FOR COKING COAL
    A new method of evaluation of import parity prices for coking coal is described in the paper. A base for price level are real prices of coal imported to European Union countries. It is proposed that the import cost to Poland of standard quality coal is evaluated. The cost, franco carrier in Polish port is recalculated to prices of coal of Polish quality using the currently used price formula. Import parity price is a maximum price that Polish producers of coking coal may charge for their product.
    
    

22. Soliński I.: Koszty wytwarzania energii elektrycznej i energii cieplnej z odnawialnych źródeł energii

    W referacie przedstawiono kształtowanie się poziomu kosztów wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych, tj. energii geotermalnej, wiatrowej, wodnej, słonecznej, biogazu, biomasy i pomp ciepła. Zwrócono uwagę, że o poziomie kosztów energii odnawialnej decydują: wielkość zasobów, gęstość energii, technologia wykorzystanie energii. Stwierdzono także, że odnawialne nośniki energii winny być lokalnie wykorzystywane i wówczas mogą być konkurencyjne z energią konwencjonalną.
    
    PRODUCTION COST OF ELECTRIC AND HEAT ENERGY COMING FROM RENEVABLE ENERGY SOURCES
    Presented here level of costs of renevable energy generation i.e.: geothermal waters, wind energy, hydroenergy, solar energy, biomass, biogas and heating pumps. Attention was paid, that level of costs of renevable energy depends on: resources quantity, energy density, technology of energy utilization. It was also stated that renevable energy should be locally used and it can be competitive compared conventional energy.
    
    

23. Drożdż M.: Zastosowanie rachunku kosztów i rachunku efektywności ekonomicznej do programowania rozwoju sektora energetycznego

    Publikacja stanowi głos w dyskusji na temat możliwości i celowości zastosowania rachunku kosztów i rachunku efektywności ekonomicznej do analizy sprawności systemu energetycznego, do programowania i prognozowania rozwoju tego systemu, a także do sterowania. Wyodrębnia sin dwa poziomy dokonywanych analiz: makroskali - skali całej gospodarki, oraz mikroskali - skali poszczególnych jednostek gospodarczych lub zamierzeń inwestycyjnych. Autor dowodzi, iż w energetyce stanowiącej duży system wyników rachunku kosztów i efektywności ekonomicznej związanych z rachunkiem mikroekonomicznym nie można przenosić automatycznie do rachunku makroekonomicznego. Prawidłowe wykorzystanie omawianych wyników rachunku mikroekonomicznego do celów prognozowania i sterowania gospodarką energetyczną w skali makro wymaga analizy struktury kosztów. W szczególności należy ustalić wpływ poszczególnych wielkości sterujących i parametrów sterowania na odpowiednie składniki kosztów.
    
    THE APPLICATION OF COST ANALYSIS AND ECONOMICAL EFFICIENCY ACCOUNT IN ENERGY SECTOR PROGRAMMING
    In the article author discusses the possibility and rationality of cost analysis and economical efficiency account in calculations of energy sector technical efficiency, programming, prognoses and steering of energy system. The analyses are conducted at the following levels: at the macroscale level - at the level of the whole energy system and at the microscale level - at the level of the particular investments or companies. The author proves that in such a big system as energy sector it is not correct to apply automatically the results of the microscale categories to the analyses on macroscale. It is necessary to conduct a cost structure analyses in particular to separate the elements of cost and formulate the function of the influence of steering values and parameters to adequate elements of the cost of energy generation.